ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ Ἀρ. φύλλου: 550 Κυριακή 11 Μαρτίου 2024

  ΓΝΗΣΙΑ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΛΑΡΙΣΗΣ & ΤΥΡΝΑΒΟΥ

ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ

 Εὐλογία τοῦ Σεβασμιωτάτου κ. Ἀμφιλοχίου

Ἀρ. φύλλου: 550 

Κυριακή 11 Μαρτίου 2024

Σάββατο Α’ Νηστειῶν 

Εὐαγγέλιον: 

Μάρκ. β’ 23-28 & γ΄1-5

Τῶ καιρῶ ἐκείνω ἐπορεύετο ὁ Ἰησοῦς τοῖς Σάββασι διά τῶν σπορίμων, καί ἤρξαντο οἱ Μαθηταί αὐτοῦ ὁδόν ποιεῖν, τίλλοντες τούς στάχυας. Καί οἱ Φαρισαῖοι ἔλεγον αὐτῶ. Ἴδε, τί ποιοῦσι ἐν τοῖς Σάββασιν ὅ οὐκ ἔξεστι; Καί αὐτός ἔλεγεν αὐτοῖς. Οὐδέποτε ἀνέγνωτε τί ἐποίησε Δαβίδ, ὅτε χρείαν ἔσχε, καί ἐπείνασεν αὐτός καί οἱ μετ’ αὐτοῦ; πῶς εἰσῆλθεν εἰς τόν οἶκον τοῦ Θεοῦ, ἐπί Ἀβιάθαρ τοῦ Ἀρχιερέως, καί τούς ἄρτους τῆς προθέσεως ἔφαγεν, οὕς οὐκ ἔξεστι φαγεῖν εἰμή τοῖς Ἱερεῦσι, καί ἔδωκε καί τοῖς σύν αὐτῶ οὖσι; Καί ἔλεγεν αὐτοῖς. Τό Σάββατον διά τόν ἄνθρωπον ἐγένετο, οὐχ ὁ ἄνθρωπος διά τό Σάββατον. ὥστε κύριός ἐστιν ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου καί τοῦ Σαββάτου. Καί εἰσῆλθε πάλιν εἰς τήν συναγωγήν. καί ἦν ἐκεῖ ἄνθρωπος ἐξηραμμένην ἔχων τήν χεῖρα. καί παρετήρουν αὐτόν, εἰ τοῖς Σάββασι θεραπεύσει αὐτόν, ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ. Καί λέγει τῶ ἀνθρώπω τῶ ἐξηραμμένην ἔχοντι τήν χεῖρα. Ἔγειραι εἰς τό μέσον. Καί λέγει αὐτοῖς. Ἔξεστι τοῖς Σάββασιν ἀγαθοποιῆσαι, ἤ κακοποιῆσαι; ψυχήν σῶσαι, ἤ ἀποκτεῖναι; Οἱ δέ ἐσιώπων. Καί περιβλεψάμενος αὐτούς μετ’ ὀργῆς, συλλυπούμενος ἐπί τῆ πωρώσει τῆς καρδίας αὐτῶν. λέγει τῶ ἀνθρώπω. Ἔκτεινον τήν χεῖρά σου. Καί ἐξέτεινε. καί ἀποκατεστάθη ἡ χείρ αὐτοῦ ὑγιής, ὡς ἡ ἄλλη.

Ἑρμηνεία τοῦ Εὐαγγελίου ὑπό Ι. Θ. Κολιτσάρα 

Τῶ καιρῶ ἐκείνω ὁδοιποροῦσε ὁ Ἰησοῦς εἰς ἡμέραν Σαββάτου, ἀνάμεσα εἰς σπαρμένα χωράφια καί οἱ μαθηταί του, καθώς ἤρχισαν μαζῆ του νά βαδίζουν, ἐμαδοῦσαν τά στάχυα καί ἔτρωγαν τούς κόκκους. Καί οἱ Φαρισαῖοι ἔλεγαν εἰς αὐτόν. «κύτταξε, τί κάνουν οἱ μαθηταί σου εἰς ἡμέραν Σαββάτου! Δηλαδή κάνουν ἐργασίαν, μέ τήν ὁποίαν βεβηλώνεται ἡ σαββατική ἀργία». Ἀλλά καί αὐτός τούς εἶπε. «δέν ἐδιαβάσατε ποτέ τί ἔκαμε ὁ Δαυΐδ, ὅταν εὑρέθη εἰς ἀνάγκην, δηλαδή ὅταν ἐπείνασε αὐτός καί ἐκεῖνοι πού ἦσαν μαζῆ του; Πῶς δηλαδή εἰσῆλθε εἰς τόν ναόν τοῦ Θεοῦ, ὅταν ἀρχιερεύς ἦτο ὁ Ἀβιάθαρ, καί ἔφαγε τούς ἄρτους πού ἦσαν βαλμένοι ὡς προσφορά πρός τόν Θεόν εἰς τήν τράπεζαν τῆς προθέσεως; Καί τοῦτο, ἐνῶ εἶναι γνωστόν, ὅτι κανείς ἐκτός τῶν ἱερέων δέν ἐπιτρέπεται νά φάγη αὐτούς; Ὁ δέ Δαυΐδ καί ἔφαγε καί ἔδωκε ἀπό τούς ἄρτους αὐτούς καί εἰς ἐκείνους, πού ἦταν μαζῆ του. Καί ὅμως ὁ Θεός δέν ἀπεδοκίμασε τήν πράξιν του». Ἐν συνεχεία δέ ἔλεγεν εἰς αὐτούς. «τό Σάββατον ἔχει καθιερωθῆ, διά νά ἐξυπηρετῆ καί καθοδηγῆ τόν ἄνθρωπον εἰς τήν πνευματική του ζωήν καί δέν ἔγινε ὁ ἄνθρωπος, διά νά εἶναι δοῦλος εἰς ἕνα ξηρόν καί τυπικόν Σάββατον. Ὥστε ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου, πού ἦλθε διά νά χειραγωγήση τόν ἄνθρωπον εἰς ἀνωτέραν πνευματικήν ζωήν, εἶναι κύριος καί τοῦ Σαββάτου καί ἔχει ἐξουσίαν νά τροποποιήση αὐτό ἐπί τό πνευματικώτερον». Καί εἰσῆλθε πάλιν ὁ Ἰησοῦς εἰς τήν συναγωγήν. ἦτο δέ ἐκεῖ ἄνθρωπος πού εἶχε ἀκίνητο καί ξερό τό χέρι του. Καί κατεσκόπευαν αὐτόν οἱ Φαρισαῖοι μέ μεγάλην προσοχήν, ἐάν θά τόν θεραπεύση κατά τήν ἡμέραν τοῦ Σαββάτου, διά νά ἔχουν ἀφορμήν νά τόν κατηγορήσουν. Λέγει δέ εἰς τόν ἄνθρωπον μέ τό ξηρό χέρι. «σήκω καί στάσου εἰς τό μέσον». Καί λέγει πρός αὐτούς. «ἐπιτρέπεται κατά τό Σάββατον νά κάμη κανείς τό καλόν ἤ νά κάμη τό κακόν; νά σώση τήν ζωήν τοῦ πλησίον πού κινδυνεύει ἤ νά τόν ἀφήση ἀβοήθητον καί ἔτσι νά γίνη ἀφορμή τοῦ θανάτου του;» Ἐκεῖνοι δέ ἐσιωποῦσαν. Καί ἀφοῦ περιέφερε γύρω εἰς αὐτούς μέ ὀργήν τό βλέμμα του, ἐνῶ συγχρόνως τούς ἐλυπεῖτο εἰλικρινῶς διά τήν πώρωσιν τῆς καρδιᾶς των, λέγει εἰς τόν ἄνθρωπον. «ἅπλωσε τό χέρι σου». Καί ἀμέσως ἐκεῖνος τό ἅπλωσε καί ἔγινε πάλιν γερό τό χέρι του, ὅπως τό ἄλλο.

Ἀπόστολος Α’ Νηστειῶν

 Πρός Ἑβραίους 

Kεφάλαιον α’ στίχοι 1-12 

 Προκείμενον. Ἦχος βαρύς. (Ψαλμός ξγ΄) 

Εὐφρανθήσεται δίκαιος ἐν τῶ Κυρίω.

 Στίχ. Εἰσάκουσον, ὁ Θεός, τῆς φωνῆς μου.

Πολυμερῶς καί πολυτρόπως πάλαι ὁ Θεός λαλήσας τοῖς πατράσιν ἐν τοῖς προφήταις, ἐπ’ ἐσχάτου τῶν ἡμερῶν τούτων ἐλάλησεν ἡμῖν ἐν υἱῶ, ὅν ἔθηκε κληρονόμον πάντων, δι’ οὗ καί τούς αἰῶνας ἐποίησεν. ὅς ὤν ἀπαύγασμα τῆς δόξης καί χαρακτήρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ, φέρων τε τά πάντα τῶ ρήματι τῆς δυνάμεως αὐτοῦ, δι’ ἑαυτοῦ καθαρισμόν ποιησάμενος τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἐκάθισεν ἐν δεξιᾶ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς, τοσούτω κρείττων γενόμενος τῶν ἀγγέλων, ὅσω διαφορώτερον παρ’ αὐτούς κεκληρονόμηκεν ὄνομα. Τίνι γάρ εἶπέ ποτε τῶν ἀγγέλων. «Υἱός μου εἶ σύ, ἐγώ σήμερον γεγέννηκά σε»; Καί πάλιν. «Ἐγώ ἔσομαι αὐτῶ εἰς πατέρα, καί αὐτός ἔσται μοι εἰς υἱόν»; Ὅταν δέ πάλιν εἰσαγάγη τόν πρωτότοκον εἰς τήν οἰκουμένην, λέγει. «Καί προσκυνησάτωσαν αὐτῶ πάντες ἄγγελοι Θεοῦ». Καί πρός μέν τούς ἀγγέλους λέγει. «Ὁ ποιῶν τούς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα, καί τούς λειτουργούς αὐτοῦ πυρός φλόγα». πρός δέ τόν υἱόν. «Ὁ θρόνος σου, ὁ Θεός, εἰς τόν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος. ράβδος εὐθύτητος ἡ ράβδος τῆς βασιλείας σου. ἠγάπησας δικαιοσύνην καί ἐμίσησας ἀνομίαν. διά τοῦτο ἔχρισέ σε, ὁ Θεός, ὁ Θεός σου ἔλαιον ἀγαλλιάσεως παρά τούς μετόχους σου». Καί. «Σύ κατ’ ἀρχάς, Κύριε, τήν γῆν ἐθεμελίωσας, καί ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί. αὐτοί ἀπολοῦνται, σύ δέ διαμένεις. καί πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καί ὡσεί περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτούς, καί ἀλλαγήσονται. σύ δέ ὁ αὐτός εἶ, καί τά ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι». 

Ἀλληλούϊα (γ΄) Ἦχος πλ. β’. (Ψαλμός ξδ’- ρα’). 

Στίχ. Μακάριοι οὕς ἐξελέξω καί προσελάβου, Κύριε. 

Καί τό μνημόσυνον αὐτῶν εἰς γενεάν καί γενεάν.

Ἑρμηνεία τοῦ Ἀποστόλου ὑπό Ι. Θ. Κολιτσάρα Κατά τούς παλαιοτέρους χρόνους, κατά τήν πρό τοῦ Χριστοῦ δηλαδή περίοδον, εἰς πολλάς περιστάσεις καί μέ πολλούς τρόπους ὡμίλησε καί ἐφανέρωσεν ὁ Θεός τό θέλημά του εἰς τούς προγόνους μας διά μέσου τῶν προφητῶν. Κατά δέ τάς τελευταίας αὐτάς ἡμέρας ἐλάλησε πρός ἡμᾶς διά μέσου τοῦ μονογενοῦς αὐτοῦ υἱοῦ, τόν ὁποῖον ὁ Θεός Πατήρ κατέστησε κληρονόμον, κύριον καί βασιλέα ὅλης τῆς κτίσεως, οὐρανίων καί ἐπιγείων καί διά τοῦ ὁποίου ἐδημιούργησε ὅλα ὅσα ἔγιναν ἐν χρόνω. Αὐτός εἶναι προαιωνίως ὁλόλαμπρος ἀκτινοβολία τῆς ἀπείρου δόξης τοῦ Πατρός, ἀκριβέστατον καί ἀπαράλλακτον καί ἐνυπόστατον ἀποτύπωμα τοῦ Πατρός, τῆς αὐτῆς οὐσίας καί ἀπείρου τελειότητος, ἴσος μέ ἐκεῖνον, κρατῶν καί κυβερνῶν τά πάντα μέ τόν παντοδύναμον λόγον του. Αὐτός ἐνανθρωπήσας ἐκαθάρισεν ἡμᾶς ἀπό τάς ἁμαρτίας μας, διά τῆς θυσίας τοῦ ἑαυτοῦ του ἐπάνω εἰς τόν σταυρόν, καί ἐκάθισε καί ὡς υἱός τοῦ ἀνθρώπου διά τῆς ἀναλήψεώς του ἐκ δεξιῶν τῆς μεγαλειότητας τοῦ Πατρός εἰς τόν ἴδιον μέ Ἐκεῖνον θρόνον ὑψηλά εἰς τούς οὐρανούς. Ανεδείχθη δέ τόσον πολύ ὑπεροχώτερος καί ἀνώτερος ἀπό τούς ἀγγέλους, ὅσον διαφορετικώτερον καί ἐνδοξότερον ἀπό αὐτούς ἔχει κληρονομήσει ὄνομα (ἐκ παραλλήλου πρός τό Υἱός μονογενής ὀνομασθείς καί Κύριος τῶν ἐπουρανίων, τῶν ἐπιγείων καί τῶν καταχθονίων). Διότι εἰς ποῖον ποτέ ἀπό τούς ἀγγέλους εἶπεν ὁ Θεός. «σύ εἶσαι Υἱός μου, ἐγώ σήμερα σοῦ ἔδωκα τήν ἀνθρωπίνην φύσιν, ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου;» Καί πάλιν εἰς ἄλλο χωρίον τῆς Γραφῆς εἶπε: «Ἐγώ θά εἶμαι πατήρ εἰς τόν ἐνανθρωπήσαντα Ἰησοῦν καί αὐτός θά εἶναι εἰς ἐμέ Υἱός, ὑπό ἐντελῶς εἰδικήν σημασίαν;» Ὅταν δέ πάλιν θά ἐπαναφέρη καί θά εἰσαγάγη εἰς τήν οἰκουμένην ὡς κριτήν ἔνδοξον τόν Υἱόν, ὁ ὁποῖος ἐγεννήθη ἀνάρχως πρός πάσης κτίσεως ἀπό τόν Πατέρα θά εἴπη. «καί ἄς προσκυνήσουν αὐτόν ὅλοι οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ». Καί κάμνων διάκρισιν μεταξύ τῶν ἀγγέλων καί τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ λέγει χαρακτηριστικῶς διά μέν τούς ἀγγέλους. «ὁ Θεός εἶναι αὐτός πού κάμνει τούς ἀγγέλους του νοεράς καί ἀΰλους ὑπάρξεις, ταχεῖς καί λεπτούς. σάν τούς ἀνέμους, καί αὐτούς πού τόν ὑπηρετοῦν ἀΰλους μέ δραστικήν ἐνέργειαν καί φωτεινήν λαμπρότητα σάν τήν φλόγα τοῦ πυρός». Πρός δέ τόν Υἱόν λέγει. «ὦ Θεέ, ὁ βασιλικός καί ἔνδοξος θρόνος σου μένει ἀσάλευτος εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. τό βασιλικόν σου σκῆπτρον εἶναι σκῆπτρον καί ἐξουσία εὐθύτητος καί δικαιοσύνης. Ἔχεις ἀγαπήσει τήν δικαιοσύνην καί ἐμίσησας πάντοτε τήν ἀνομίαν. Διά τοῦτο, ὦ Θεέ, ὁ Θεός καί Πατήρ σου σέ ἔχρισε μέ τό χρῖσμα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού φέρει ἀγαλλίασιν καί χαράν, ἀσύγκριτα παραπάνω ἀπό ὅσον ἔχρισεν ἐκείνους, πού μετέχουν εἰς τό ἴδιο χρῖσμα μέ ἐσέ, (δηλαδή τούς προφήτας, τούς ἱερεῖς καί βασιλεῖς τῆς Π. Διαθήκης. Ἐκεῖνοι ἔλαβον ἐν μέρει τό Ἅγιον Πνεῦμα, σύ τό ἔλαβες ὁλόκληρον). Καί, πάλιν ἡ Γραφή ἀλλοῦ λέγει. «σύ, Κύριε, εἰς τήν ἀρχήν τῆς δημιουργίας ἐστερέωσας τήν γῆν ἐπάνω εἰς ἀσφαλές θεμέλιον καί ἔργα τῶν ἰδικῶν σου χειρῶν, εἶναι οἱ οὐρανοί. αὐτοί θά χαθοῦν ὑπό τήν σημερινήν των μορφήν καί θά ἀλλάξουν, σύ ὅμως παραμένεις πάντοτε ἀναλλοίωτος. τά πάντα σάν ἔνδυμα θά παληώσουν καί σάν ἐξωτερικόν ἔνδυμα θά τούς περιτυλίξης καί θά ἀλλάξουν μορφήν, σύ ὅμως εἶσαι ὁ ἴδιος πάντοτε καί τά ἔτη σου δέν θά λάβουν ποτέ τέλος».

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον τοῦ Σαββάτου 

Ποῖα εἶναι ἐκεῖνα τά ὁποῦ ἐπεθύμησαν πολλοί Προφῆται, καί Βασιλεῖς πρό Χριστοῦ. 

Τοῦ Ἁγίου Συμεών τοῦ νέου Θεολόγου 

Ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ ἔγινεν ἄνθρωπος, καί ἀπέθανε δίδωντας τόν ἑαυτόν του ἐξαγοράν ὅλης τῆς φύσεως τῶν ἀνθρώπων. Πλήν διά τούς εὐσεβεῖς ὁποῦ ἐκοιμήθησαν πρό Χριστοῦ, ἔγινε θυσία ἀπαραίτητος ὡς μεγάλη καί φρικτή ὁποῦ εἶναι. Ὅτι μετά τήν παράβασιν τοῦ Ἀδάμ κἀνένας ἀπό τούς δικαίους δέν ἦτον δυνατόν νά σωθῆ, μέ τό νά εὑρίσκοντο ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ὑποκείμενοι εἰς τήν ἁμαρτίαν τοῦ προπάτορος Ἀδάμ, καί εἰς τήν φθοράν, καί εἰς τόν θάνατον. Καί κἀνένας δεν ἐδέχετο ἀπό τήν φλογίνην ρομφαίαν εἰς τόν παράδεισον, ἀπό τόν ὁποῖον ἐδιώχθη ὁ Ἀδάμ. Ὅτι ἐκεῖναι αἱ ἅγιαι κατοικίαι τοῦ παραδείσου δέχονται ψυχάς ἀμολύντους, καί καθαράς ἀπό κάθε ἁμαρτίαν, διά νά εὑρίσκωνται μέσα εἰς τάς Ἁγίας τους αὐλάς. Καθώς λέγει καί ὁ Ἀπόστολος, ὅτι ἡ φθορά δέν κληρονομεῖ τήν ἀφθαρσίαν. Διά τοῦτο ἀνάγκη ἦτον ὁ ἄφθαρτος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ διά μέσου τῆς φθαρτῆς σαρκός αὐτοῦ νά δοθῆ θυσία, διά νά λυτρώση ἀπό τήν φθοράν τούς δικαίους. Ὅτι δέν ἠμποροῦσαν ἀπό λόγου τους νά ἔλθουν πάλιν εἰς τήν ἀφθαρσίαν ἐκείνην ὁποῦ ἐπλάσθη ὁ Ἀδάμ, ἀπό τήν ὁποίαν ἐξέπεσεν. Ἀλλά αὐτό ἦτον ἔργον αὐτῆς τῆς μεγάλης οἰκονομίας τοῦ Χριστοῦ ὁποῦ ἔγινε μέ κρίσιν καί δικαιοσύνην. Διά ἐκείνους δέ ὁποῦ ἐγεννήθησαν ὕστερον ἀπό τόν Χριστόν γίνεται καί θυσία, καί κοινωνία διά μέσου τῆς μεταλήψεως τῶν ἀχράντων μυστηρίων, καί μέ τήν ἕνωσιν ὁποῦ κάμνει μέ ἐκεῖνον ὁποῦ μεταλαμβάνει τόν ἀνακαινουργεῖ καί ἀναπλάττει, καί μέ ἀνεκλάλητον δύναμιν τῆς δημιουργικῆς του Θεότητος φέρνει εἰς τόν ἑαυτόν του γνησίως, καί ἁρμοδίως ἐκεῖνα ὁποῦ ἡνώθησαν μέ αὐτόν, ἤγουν τόν κάμνει Θεόν κατά χάριν. Καθώς καί φωτιά μέ τήν ἕνωσίν της κάμνει φωτιάν καί τά στερεά ἐκεῖνα σώματα ὁποῦ τήν δέχονται, ἤγουν τό σίδηρον, τό χάλκωμα, καί τά τοιαῦτα, ὅμως δέν ἀφανίζει τήν φύσιν τους, ἀλλά ἕως ὁποῦ εὑρίσκονται μαζή μέ τήν φωτιάν, εἶναι καί αὐτά φωτιά. Καί τοῦτο εἶναι ὁποῦ ἐπεθύμησαν πολλοί προφῆται, καί βασιλεῖς, καί δίκαιοι ἀπό ἐκείνους ὁποῦ ἦσαν πρό Χριστοῦ, μέ τό νά ἐπροεῖδαν ἐκείνους ὁποῦ ἔμελλαν νά γένουν σάρξ τοῦ Χριστοῦ, καί ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων αὐτοῦ, καί ἔβλεπαν τόν ἑαυτόν τους πῶς εἶναι ὑστερημένοι ἀπό τό τόσον μεγάλον ἀγαθόν. Τό λοιπόν ἐκεῖνοι ὁποῦ ἐδιδάχθησαν, καί ἔμαθαν, καί ἐγνώρισαν τοῦτο τό μέγα μυστήριον τοῦ χριστιανισμοῦ, καί ἔγιναν πιστοί, ἔπειτα ἐξέπεσαν, ὡς ἄνθρωποι ὄντες, καί φοροῦντες ἀκόμι τήν σάρκα, πολλά καλόν, καί ὠφέλιμον εἶναι εἰς αὐτούς νά μετανοήσουν εἰς ἐκεῖνα ὁποῦ ἔσφαλαν, καί νά προστρέξουν εἰς ἰατρόν πνευματικόν νά ἐξομολογηθοῦν, καί νά φανερώσουν τάς πληγάς τους, καί νά δεθοῦν μέ προθυμίαν τά κανονικά δεσμά, καί ἐπιτίμια ὁποῦ τούς δώση ὁ πνευματικός, τά ὁποῖα λύουν τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας, καί βάλλουν ἐπάνω εἰς τάς πληγάς τους ἰατρικά ἁρμόδια διά νά τούς ἰατρεύσουν. Καί πρέπει λέγω νά κανονισθοῦν, ὅτι ἐφωτίσθησαν, καί ἐγεύθησαν, ἤτοι ἐγνώρισαν ἐμπράκτως τήν δύναμιν τοῦ Χριστοῦ, καί ἔπρεπε νά ἔχουν θάρρος εἰς αὐτήν, καί πίστιν, καί νά μήν ἁμαρτήσουν. Καθώς λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «ὅτι ἁμαρτία ὑμῶν οὐ κυριεύσει, οὐ γάρ ἐστέ ὑπό νόμον, ἀλλ’ ὑπό χάριν.» Ὅτι ἀνίσως δέν ἤθελε καταφρονήσουν τήν χάριν τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποίαν ἐγνώρισαν, δέν ἤθελε τούς ἀφήση νά ἁμαρτήσουν. Καί αὐτοί ἀφ’ ἑαυτοῦ τους ἔγιναν ἔνοχοι τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ ὁποῦ ἐκαθάρισαν τήν συνείδησίν τους ἀπό νεκρά ἔργα, εἰς τό να λατρεύσουν Θεόν ζῶντα, καί ἀληθινόν, καί διά τοῦτο χρειάζονται τήν δευτέραν κάθαρσιν τῆς μετανοίας ὁποῦ γίνεται μέ κόπους, καί ἰδρῶτας, καί στεναγμούς, καί δάκρυα, διά νά δύναται νά εἰποῦν πρός τόν Θεόν, «ἴδε τήν ταπείνωσίν μου, καί τόν κόπον μου, καί ἄφες πάσας τάς ἁμαρτίας μου.» Καί ἄφεσις εἶναι τό νά λάβη κάποιος πάλιν τήν θείαν χάριν ὁποῦ ἔχασεν. Ὄχι διατί χρειάζεται ὁ Θεός τούς κόπους, καί πόνους τοῦ μετανοοῦντος, ἀμή διά νά μή λάβη ἐκεῖνος τήν χάριν τοῦ Θεοῦ χωρίς κόπον, καί τήν καταφρονήση πάλιν ὡσάν καί προτήτερα, καί τότε καταδικασθῆ νά καίεται αἰωνίως μέσα εἰς τό ἄσβεστον πῦρ τῆς κολάσεως. Ἀλλά ἐκεῖνοι ὁποῦ δέν ἰξεύρουν τό μυστήριον τοῦ χριστιανισμοῦ (διότι εἶναι οἱ περισσότεροι ὁποῦ εἶναι βαπτισμένοι, καί διά τοῦτο ὀνομάζονται χριστιανοί,) ἀμή εἶναι ἀκατήχητοι καί ἀδίδακτοι τελείως, καί διά νά εἰπῶ τοιουτοτρόπως ἀφώτιστοι, καί δέν ἔχουν τήν γνῶσιν, δηλ. δέν γνωρίζουν ἐν ἀληθεία τοῦτο τό μέγα μυστήριον τοῦ χριστιανισμοῦ. Λοιπόν ὅταν μετανοήσουν, καί ἐξομολογηθοῦν τά ἁμαρτήματά τους, ὅσα ἔπραξαν ὕστερον ἀπό τό βάπτισμα, δέν χρειάζονται τόσον σφικτά δεσμά, καί ἐπιτίμια βαρέα, ὅτι δέν τούς ὠφελοῦν τόσον αὐτά, ἐπειδή εἶναι ἀδίδακτοι τελείως, καί ἀφώτιστοι καί δέν ἔχουν τήν γνῶσιν τοῦ μυστηρίου τοῦ Χριστοῦ, καί δέν εἶναι δυνατόν οἱ τοιοῦτοι νά λάβουν αἴσθησιν ἀπό αὐτά τά πνευματικά δεσμά, καί κανονικά ἐπιτίμια. Διατί ἀνοήτως πιστεύσαντες ἀνοήτως ἥμαρτον· καί ἐπειδή ἀλόγως ἥμαρτον, δέν δύνανται νά γνωρίσουν ἐν ἀληθεία καθώς πρέπει τήν πνευματικήν καί λογικήν θεραπείαν. Καθώς λοιπόν ἐκεῖνοι ὁποῦ ἐδιδάχθησαν, καί ἐφωτίσθησαν, καί ἐγνώρισαν τό μυστήριον τοῦ χριστιανισμοῦ, κατά τό μέτρον τῆς ἐπιγνώσεως αὐτῶν, καί τοῦ ἁμαρτήματος, ἤγουν κατά τήν εἴδησιν, καί γνῶσιν ὁποῦ ἔχουν εἰς τό μυστήριον τοῦ χριστιανισμοῦ, καί κατά τήν ἁμαρτίαν ὁποῦ ἔκαμαν, ἔτζι χρειάζονται καί τά δεσμά, καί τάς ἰατρείας, καί καυστηρίας, καί κακοπαθείας· δηλ. νηστείας, ἀγρυπνίας, χαμαικοιτίας, γονυκλισίας, καί τά λοιπά· ἔτζι πάλιν, καί ἐκεῖνοι ὁποῦ δέν ἐγνώρισαν, οὔτε ἐδιδάχθησαν τό μυστήριον τοῦ χριστιανισμοῦ, χρειάζονται πρῶτον διδαχήν, κατήχησιν, καί πίστιν, καί φώτισιν, καί ἔπειτα κανονικά ἐπιτίμια. Διατί εἶναι παράλογον τό νά δένη, καί νά καίη, ἤγουν νά κανονίζη τινάς τόν ἀναίσθητον, καί τό νά ἰατρεύη τόν νεκρόν εἶναι μωρία. Ὅμως καθώς λέγει ὁ θεῖος Παῦλος, ὅσοι ἥμαρτον ἐν νόμω, δηλ. μέ ἐπίγνωσιν τοῦ μυστηρίου τῆς πίστεως, καί τοῦ χριστιανισμοῦ, διά νόμου κριθήσονται, δηλ. θέλει κατακριθοῦν, κανονισθοῦν μέ τήν ἀκρίβειαν τῶν ἱερῶν κανόνων. Ὅσοι δέ ἥμαρτον ἀνόμως, ἐάν δηλ. δέν λάβουν ἐπίγνωσιν, καί δέν μάθουν ὅλα τά τῆς πίστεως, καί ὅσα εἶναι ἀναγκαῖα διά τήν σωτηρίαν τους, ἀνόμως καί ἀπολοῦνται. Δηλ. καί χωρίς τήν ἀκρίβειαν τῶν ἱερῶν κανόνων θέλει ἀπολεσθοῦν, μέ ὅλον ὁποῦ προβάλλουν ἀπολογίαν ἀνωφελῆ τήν ἄγνοιαν, ὅτι δηλαδή δέν ἐξεύρουν τά τοιαῦτα. Διατί λέγει ὁ Κύριός μας «κηρυχθήσεται τό εὐαγγέλιον τοῦτο ἐν ὅλω τῶ κόσμω εἰς μαρτύριον πᾶσι τοῖς ἔθνεσιν.» Ἀνίσως λοιπόν τά ἔθνη κατακρίνονται, πολύ περισσότερον θέλει κατακριθοῦν ἐκεῖνοι οἱ χριστιανοί ὁποῦ εὑρίσκονται μέσα εἰς τήν ἐκκλησίαν τοῦ Χριστοῦ, καί εἶναι ἀκατήχητοι, καί ἀδίδακτοι τοῦ λόγου τῆς εὐσεβείας, ὡσάν ὁποῦ ἐκαταφρόνησαν, καί δέν ἐπιμελήθησαν νά μάθουν τοῦτο τό μέγα ἔργον τοῦ Υἱοῦ, καί Λόγου τοῦ Θεοῦ. Διά τό ὁποῖον Θεός ὤν, ἔγινεν ἄνθρωπος, καί ὑβρίσθη, καί ἀπέθανεν, ὡσάν ἕνας κακοποιός ἐπάνω εἰς τόν σταυρόν. Εἰ δέ καί μερικοί ἀπό τούς ἀκατηχήτους τούτους, καί ἀδιδάκτους ἐκάθησαν ἐπάνω εἰς θρόνους δόξης τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἤγουν ἔγιναν πνευματικοί, καί ἱερεῖς, καί διδάσκαλοι, καί διδάσκουν διά ἐκεῖνα ὁποῦ δέν ἰξεύρουν· ἀλλοίμονον διά τήν μακροθυμίαν τοῦ Θεοῦ, καί διά νά εἰπῶ καλλίτερα, ἀλλοίμονον διά τήν μεγάλην του ὀργήν, καί ἐγκατάλειψιν. Ὅτι ἐξουσιάζουν ἐμπαῖκται, καί δόλιοι, καί ἀναίσχυντοι, καί ἄπιστοι, ὡσάν ὁποῦ ἔχουν πονηράν συνείδησιν, καί μάλιστα ἐκεῖνοι ὁποῦ καυχῶνται ἐν τοῖς εἰδώλοις αὐτῶν, ἤγουν εἰς τά διδασκαλικά τους λόγια, διά τά ὁποῖα ἐπαινοῦνται, καί θαυμάζονται ἀπό ἐκείνους ὁποῦ εἶναι ἀκατήχητοι, καί ἀδίδακτοι ὡσάν καί αὐτούς. Διατί καλόν εἶναι τό νά πιστεύση τινάς εἰς τόν Χριστόν, ὅτι δέν εἶναι δυνατόν νά σωθῆ τινάς χωρίς τήν εἰς Χριστόν πίστιν, ὅμως πρέπει καί νά κατηχηθῆ, καί νά μάθη τόν Λόγον τῆς ἀληθείας. Καλόν εἶναι τό νά διδαχθῆ τόν Λόγον τῆς ἀληθείας, ὅτι εἶναι ἀναγκαῖον, ὅμως πρέπει καί νά βαπτισθῆ εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας καί Ζωοποιοῦ Τριάδος, διά νά λάβη ζωήν ἡ ψυχή του. Καλόν εἶναι τό νά βαπτισθῆ, ὅμως χρειάζεται νά λάβη καί νοητήν αἴσθησιν ταύτης τῆς μυστικῆς ζωῆς, δηλονότι τοῦ νοητοῦ φωτός ὁποῦ ἔλαβε. Καλόν εἶναι νά γνωρίση τινάς τήν νοεράν αἴσθησιν, ἤγουν τόν φωτισμόν, ὅμως χρειάζεται καί τά ἔργα τοῦ φωτός. Ὅτι ἐκεῖνος ὁποῦ βλέπει καθαρά, πρέπει νά κάμνη καί τά ἔργα τοῦ Θεοῦ. Καλόν πρᾶγμα εἶναι νά ἐργάζεται τινάς τά ἔργα τοῦ φωτός, ὅμως πρέπει νά ἐνδυθῆ καί τήν ταπείνωσιν, καί τήν πραότητα τοῦ Χριστοῦ, διά νά ἔχη τήν ὁμοίωσιν τοῦ Χριστοῦ. Καί ἀφ’ οὗ ἀλλοιωθῆ, καί γένη φυσικά πρᾶος καί ταπεινός, τότε νά βαλθῆ μέσα εἰς τά οὐράνια βασίλεια, εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου του. Ὅμως ἐκεῖνοι ὁποῦ περιπατοῦν τήν στράταν τοῦ Θεοῦ κατά τήν τάξιν αὐτήν ὁποῦ εἶπα, ἐάν τύχη καί ἐμποδισθοῦν εἰς τήν μέσην τῆς στράτας ἀπό τόν φυσικόν θάνατον, δέν θέλει ἀποδιωχθοῦν, οὔτε θέλει ἀποκλεισθοῦν ἔξω ἀπό τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν διά τό ἄπειρον ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ἀλλά εἰς ἐκείνους ὁποῦ δέν περιπατοῦν κατά τήν τάξιν ταύτην, μάταιος εἶναι καί ὁ δρόμος ὁποῦ κάνουν, ματαία, καί ἀνωφελής εἶναι καί ἡ πίστις ὁποῦ ἔχουν εἰς τόν Χριστόν· ὧ πρέπει πάσα δόξα, τιμή καί προσκύνησις, σύν τῶ ἀνάρχω αὐτοῦ Πατρί, καί ζωοποιῶ Πνεύματι, νῦν, καί ἀεί, καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Κατηχήσεις 

Τοῦ ἁγίου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων 

Kατήχησις B΄. Μέρος Γ

Ἄν ὅμως θέλεις νά σοῦ φανερώσω καί ἄλλα παραδείγματα βοηθητικά γιά τή δική μας μετάνοια, ἔλα νά ἐπισκεφθοῦμε τό μακάριο Δαβίδ. Αὐτός μπορεῖ νά γίνει καί σέ σένα ὑπόδειγμα πραγματικῆς μετάνοιας. Ἔπεσε σέ παράπτωμα ὁ μεγάλος αὐτός ἄνθρωπος. Μετά ἀπό τή μεσημεριανή ἀνάπαυσή του, τό δειλινό, καθώς περπατοῦσε πάνω στό δῶμα (πρβλ. Β΄ Βασ. 11, 2), κύτταζε ὁλόγυρα καί ρέμβαζε. Τότε ἔπαθε κάτι πού μπορεῖ νά συμβεῖ σέ κάθε ἄνθρωπο. Ἔγινε ἡ ἁμαρτία, ἀλλά δέν χάθηκε συνάμα καί ἡ ἀγαθή διάθεση γιά τήν ὁμολογία τοῦ ἁμαρτήματος. Ἦρθε ὁ προφήτης Νάθαν, ταχύς ἐλεγκτής καί γιατρός τοῦ τραύματος καί εἶπε: «Ὀργίστηκε ὁ Θεός. Ἁμάρτησες». Ἔτσι εἶπε ὁ ἁπλός ὑπήκοος στό βασιλιά. Ἀλλά ὁ προφυροντυμένος βασιλιάς Δαβίδ δέν ἀγανάκτησε, γιατί δέν εἶχε τήν προσοχή του στραμμένη σ’ αὐτόν πού τοῦ μιλοῦσε, ἀλλά σ’ Ἐκεῖνον πού τόν εἶχε ἀποστείλει. Δέν τύφλωσε τό νοῦ του ἡ φιλοδοξία καί δέν ὑπερηφανευόταν πού ἦταν βασιλιάς καί ἀρχιστράτηγος τῶν πολυάριθμων στρατευμένων ὑπηκόων του, γιατί ἔβλεπε μέ τά νοερά μάτια τῆς ψυχῆς του τόν ἀγγελικό στρτατό τοῦ Κυρίου καί ἀτένιζε μέ ἀγωνία καί θλίψη τόν ἀόρατο Θεό σάν νά τόν εἶχε ἔνσαρκο ἐνώπιόν του. Ἀπάντησε λοιπόν στόν Προφήτη, πού εἶχε ἔρθει νά τόν βρεῖ καί νά τόν ἐλέγξει ἤ γιά νά πῶ καλύτερα, ἀποκρίθηκε, μιλώντας διά μέσου τοῦ Προφήτη, στόν Θεό, ὁ Ὁποῖος εἶχε ἀποστείλει τόν Προφήτη, καί εἶπε: «Ἁμάρτησα ἐνώπιον τοῦ Κυρίου» (πρβλ. Β΄ Βασ. 12, 13). Βλέπεις τήν ταπεινοφροσύνη τοῦ βασιλιᾶ; Βλέπεις τήν ἐξομολόγηση; Μήπως τόν εἶχε ἐλέγξει κανένας ἤ μήπως εἶχαν ἀντιληφθεῖ πολλοί τήν ἁμαρτία του; Σέ λίγες ὥρες συντελέστηκε ἡ ἁμαρτία καί ἀμέσως παρουσιάστηκε ὁ Προφήτης καί τόν ἐπιτίμησε γι’ αὐτή. Ὁ βασιλιάς ἀμέσως τήν ὁμολόγησε καί ἀκριβῶς ἐπειδή ὁμολόγησε μέ συναίσθηση καί λύπη τήν ἁμαρτία, δέχτηκε ταυτόχρονα καί τή γιατρειά. Καί ὁ προφήτης Νάθαν, ὁ ὁποῖος τόν εἶχε ἀπειλήσει, τοῦ λέει ἐκείνη τη στιγμή: «ὁ Θεός συγχώρησε τήν ἁμαρτία σου». Βλέπεις τήν τόσο γρήγορη ἀλλαγή τῆς ἀπόφασης τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ;» Στή συνέχεια ὅμως τοῦ λέει: Μέ τήν ἁμαρτία σου ἔχεις ξεσηκώσει ἐναντίον σου τούς ἐχθρούς τοῦ Κυρίου σου. Γιατί καί πρίν, πού ζοῦσες σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, εἶχες πολλούς ἐχθρούς, ἀλλά σέ φρουροῦσε ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ ἐξαιτίας τῆς σωφροσύνης σου. Τώρα ὅμως πού πρόδωσες τό τόσο μεγάλο ὅπλο, ἔχεις ἕτοιμους ἐναντίον σου τούς ἐχθρούς, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἤδη ὀργανώσει στρατιωτική ἐπίθεση κατά τοῦ Ἰσραήλ. Μ’ αὐτόν τόν τρόπο λοιπόν ὁ Προφήτης ἔφερε στο Δαβίδ τό παρήγορο μήνυμα τῆς συγχωρήσεώς του ἀπό τόν Θεό. Ἀλλ’ ἐκεῖνος ὁ μακάριος, ἄν καί τόσο καθαρά καί δυνατά ἄκουσε τούς λόγους, «ὁ Θεός συγχώρησε τό ἁμάρτημά σου», ἐν τούτοις, μολονότι ἦταν βασιλιάς, δέν θέλησε νά ἀνακόψει τήν πορεία τῆς μετανοίας του.Ἔβγαλε τή βασιλική προφύρα καί «φόρεσε σάκκο», (πρβλ. Β΄ Βασ. 12, 16). Δέν ξανακάθισε στόν πολύτιμο καί χρυσοποίκιλο θρόνο του, ἀλλά καθόταν πάνω στή στάχτη. Καί δέν καθόταν μονάχα πάνω στή στάχτη, ἀλλά ἔτρωγε καί στάχτη, ὅπως ὁ ἴδιος λέει: «Ἔφαγα γιά ψωμί τή στάχτη καί μέσα στό ποτό μου ἔτρεχαν τά δάκρυά μου» (Ψαλμ. 101, 10). Ἀπό τά ἴδια μάτια πού ξεχύθηκε ἡ πονηρή καί παράνομη ἐπιθυμία, τώρα ἔτρεχαν ἀσταμάτητα καί ἐξαντλητικά δάκρυα μετανοίας. ὥστε νά φαίνονται τελείως συντριμμένα, καί ἔλεγε: «Θά λούσω κάθε βράδυ μέ τά δάκρυά μου τό κρεβάτι μου καί μ’ αὐτά θά ποτίσω τά στρωσίδια μου» (Ψαλμ. 6, 7). Ἐνῶ οἱ ἄρχοντες τόν παρακαλοῦσαν νά φάει ψωμί, ἐκεῖνος δέν ὑποχωροῦσε (πρβλ. Β΄ Βασ. 12, 17). Νήστεψε μετά ἑπτά ὁλόκληρες ἡμέρες. Ἄν λοιπόν ὁ βασιλιά ἔτσι ἐξομολογιόταν, ἐσύ ὁ ἰδιώτης δέν ἔχεις τήν ὑποχρέωση νά ἐξομολογεῖσαι; Καί μετά ἀπό τήν ἐπανάσταση τοῦ Ἀβεσσαλώμ, ἐνῶ μποροῦσε νά φύγει ἀπό ἄλλους δρόμους, ἐκεῖνος προτίμησε νά περάσει ἀπό τό ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, σάν νά ζητοῦσε μέ τό λογισμό του τό ἔλεος. Ἐκείνου, τοῦ Λυτρωτῆ, πού ἔμελλε νά ἀνέβει ἀπό ἐκεῖ στούς οὐρανούς. Καί ἐνῶ τόν καταριέται πολύ βαριά ὁ Σεμεΐ, ὁ Δαβίδ λέει: «Ἀφῆστε τον νά καταριέται» (Β΄ Βασ. 16, 11). Γιατί ὁ Δαβίδ ἤξερε ἤδη ὅτι ὅποιος συγχωρεῖ, θά συγχωρεθεῖ». Βλέπεις πόσο ὠφέλιμο πράγμα εἶναι ἡ ἐξομολόγηση; Βλέπεις ὅτι σέ ὅσους μετανοοῦν χαρίζεται ἡ σωτηρία; Καί ὁ Σολομών ἔπεσε στήν ἁμαρτία. Ἀλλά τί εἶπε; «Ναί, ἔπεσα, ἀλλά στή συνέχεια μετανόησα» (Παρμ. 24, 32). Καί ὁ βασιλιάς τῆς Σαμάρειας Ἀχαάβ ἔπεσε σέ μεγάλη παρανομία καί ἔγινε ἀπό τούς πιό μεγάλους εἰδωλολάτρες. Ἔγινε φονιάς Προφήτη. Ζοῦσε χωρίς ἴχνος εὐσεβείας καί ἐπιθυμοῦσε νά ἁρπάξει ξένα ἀμπέλια καί χωράφια. Ἀλλά τότε πού ὁ Ἀχαάβ προκάλεσε τό φόνο τοῦ Ναβουθαί, μέ τή μεσολάβηση τῆς Ἰεζάβελ, μόνο μέ τό νά ἔρθει ὁ προφήτης Ἠλίας καί νά τόν ἀπειλήσει, ἔσκισε τά ροῦχα του καί ντύθηκε σάκκο (πρβλ. Γ΄ Βασ. 20, 27). Καί τί εἶπε ὁ φιλάνθρωπος Θεός στόν Ἠλία; «Βλέπεις πῶς ἦρθε σέ συναίσθηση τῆς παρουσίας μου καί κατανύχτηκε ὁ Ἀχαάβ; (Γ΄ Βασ. 20, 29). Γιατί ἤθελε μέ αὐτά τά λόγια νά ἐμπνεύσει στό φλογερό ζῆλο τοῦ Προφήτη τή συγκατάβαση γιά τή μετάνοια τοῦ φονιᾶ. Δέν θά τοῦ κάνω, λέει, κακό ὅσο ζεῖ. Καί ἐνῶ ἐπρόκειτο, καί μετά τή συγχώρεσή του, νά μήν ἀπομακρυνθεῖ ὁ Ἀχαάβ ἀπό τήν κακία, τόν συγχωρεῖ Ἐκεῖνος, ὁ Μόνος πού χαρίζει τήν ἄφεση καί τή συγνώμη. Γνώριζε βέβαια ὁ Θεός τό τί θά ἔκανε στή συνέχεια ὁ Ἀχαάβ. Ἀλλά Ἐκεῖνος τοῦ δώρισε τώρα τή συγχώρεση, ἀδράχνοντας τήν κατάλληλη στιγμή, κατά τήν ὁποία ὁ Ἀχαάβ ἔδειξε μεταμέλεια. Γιατί αὐτό εἶναι χαρακτηριστικό δικαίου δικαστῆ, νά ἀντιμετωπίζει χωριστά κάθε ἀδίκημα καί νά τό δικάζει σύμφωνα μέ τίς συνθῆκες πού διαπράχθηκε καί τίς συνθῆκες κάτω ἀπό τίς ὁποῖες ἐπιδείχτηκε ἡ μεταμέλεια. Ὁ Ἱεροβοάμ ἐπίσης στεκόταν μπροστά στό βωμό καί θυσίαζε στά εἴδωλα. Καί τή στιγμή πού ἅπλωσε τό χέρι του γιά νά διατάξει νά συλλάβουν τόν Προφήτη πού τόν ἔλεγχε, ξεράθηκε τό χέρι του. Γνωρίζοντας ὅμως, ἐμπειρικά πιά, γιατί τοῦ συνέβη αὐτό, εἶπε: «Προσευχόμουν στόν Κύριο γιά μένα (πρβλ. Γ΄ Βασ. 13, 6). Καί ἐπειδή τά λόγια αὐτά τά εἶπε μέ μετάνοια, ἀποκαταστάθηκε τό παράλυτο χέρι του. Ἄν λοιπόν ὁ Προφήτης γιάτρεψε τόν Ἱεροβοάμ, ἄραγε δέν εἶναι σέ θέση ὁ Χριστός νά γιατρέψει καί σένα καί νά σ’ ἐλευθερώσει ἀπό τίς ἁμαρτίες σου; Ξεπέρασε καί ὁ Μανασσῆς κάθε βαθμό παρανομίας. Πριόνισε τόν προφήτη Ἡσαΐα, μιάνθηκε μέ τήν πίστη καί τή λατρεία τῶν εἰδώλων καί γέμισε τήν Ἱερουσαλήμ μέ πλῆθος ἀπό ἀθῶα θύματα (πρβλ. Β΄ Παρλ. 33, 6). Ἀλλά ὅταν μεταφέρθηκε αἰχμάλωτος στή Βαβυλώνα, ἐκεῖ, ὅσο τά βάσανά του γίνονταν μεγαλύτερα, τόσο βαθύτερη γινόταν ἡ συντριβή καί ἡ μετάνοιά του», ὥστε θεραπεύτηκε. Λέει λοιπόν ἡ ἁγία Γραφή: «Ταπεινώθηκε ὁ Μανασσῆς ἐνώπιον τοῦ Κυρίου, προσευχήθηκε καί ὁ Κύριος τόν ἄκουσε καί τοῦ χάρισε πάλι τή βασιλεία» (πρβλ. Β΄ Παρλ. 33, 12-13). Καί ἄν σώθηκε μέ τή μετάνοια ἐκεῖνος πού πριόνισε τόν Προφήτη, ἐσύ πού δέν ἔκανες κάτι τόσο φοβερό, δέν θά σωθεῖς; Τό νοῦ σου λοιπόν, νά μήν ὑποτιμήσεις τόσο ἐπιπόλαια τη δύναμη τῆς μετάνοιας. 

«ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟΝ» 

Ἑβδομαδιαῖον Θρησκευτικόν Περιοδικόν Ὀρθοδόξου Οἰκοδομῆς.

 Ἐκδότης: + Ὁ Λαρίσης & Τυρνάβου Ἀμφιλόχιος τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

 Εὐλογίας χάριν. 

Συντάσσεται ὑπό ἐπιτροπῆς.