Ένας κανονικός αφελληνισμός!

Τμήματα τοῦ ἀστικοῦ ἱστοῦ ἀλλὰ καὶ περισσότεροι εἰδυλλιακοὶ θύλακες στὴ νησιωτικὴ καὶ ἠπειρωτικὴ χώρα δὲν ὑποδέχονται ἁπλῶς ἐπισκέπτες ἢ «ἐπενδυτὲς» ἔχουν περάσει στὴ δικαιοδοσία ἀτόμων μὲ δάφνες στὸ ὀργανωμένο ἔγκλημα τῶν χωρῶν τους, σὲ οἰκογένειες κλεπτοκρατὼν καὶ μαφιόζων.

Στὴ θέση ἐκείνων τῶν ξένων ποὺ καλλιεργοῦσαν μιὰ ἀληθινὴ σχέση μὲ τὴν Ἑλλάδα, πολλαπλασιάζονται τὰ φιμὲ τζάμια τῶν ὑπερπολυτελῶν τζίπ, ἀόρατοι καὶ ἀδιάφοροι μεσάζοντες, ἀγοραστὲς ἐπαύλεων ποὺ ὑπενοικιάζονται ἢ ἔχουν γίνει φρούρια μὲ μικροὺς ἰδιωτικοὺς στρατοὺς τραμπούκων. 

ΣΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ τοῦ προηγούμενου αἰῶνα, ἀφοῦ πρῶτα περιπλανήθηκαν κάποια καλοκαίρια στὴ χώρα κολλῶντας τελικὰ σὲ ἕναν τόπο, τουρίστες ἀπὸ τὴ δυτικὴ Εὐρώπη καὶ πολὺ λιγότερο ἀπὸ τὶς ΗΠΑ, ἀποφάσιζαν τὴν ἀγορὰ κάποιου σπιτιοῦ. Κατὰ κανόνα ἦταν σπίτια ποὺ χρειαζόταν σοβαρὲς ἐπισκευὲς ἢ τὸ χωριὸ ὅπου βρισκόταν εἶχε μισοερημώσει σὰν ἀποτέλεσμα τῆς μαζικῆς φυγῆς τῶν νεότερων πρὸς τὰ ἀστικὰ κέντρα. 

Ἐμφανίστηκε καὶ στὸ δικό μου νησὶ αὐτὸς ὁ ἀνθρωπότυπος ἀρχικῶν ἐπισκεπτῶν καὶ στὴ συνέχεια μαγεμένων, καλλιτέχνες μιᾶς μποεμίας ποὺ ἔφθινε ἢ γινόταν ὅλο καὶ πιὸ ἀνασφαλῇς στὴν τότε γιάπικη Δύση, νεαρότερους ἢ μεγαλύτερους μύστες τοῦ ἑλληνικοῦ τοπίου, περιπατητὲς τῶν ὀρεινῶν περασμάτων καὶ γνῶστες τῆς χλωρίδας καὶ τῶν βοτάνων γιὰ τὰ ὁποῖα ἐμεῖς, προσανατολισμένοι στὶς μεγαλουπόλεις καὶ στὰ γκάζια, ἐπιφυλάσσαμε μονάχα κάποιες γκριμάτσες περιφρόνησης. Αὐτὸς ὁ ἀλλοδαπὸς κόσμος ἀναδυόταν ἀπὸ τὸν μετα-χιπισμό της τοῦ ΄60, εἶχε ὅμως καὶ καταβολὲς ἀπὸ παλαιότερες γενιές, λόγιους, δασκάλους ἢ καὶ συνταξιούχους ἀπὸ κάποια πόλη τῆς Γερμανίας ἢ τῆς Σουηδίας. 

Πάντως δὲν ἐκπροσωποῦσαν κάποια «ξένη εἰσβολή». Ὑψώθηκαν φυσικὰ κατὰ καιροὺς λίγες ντόπιες φωνὲς διεκτραγωδῶντας τον ἀφελληνισμὸ χωριῶν ἢ τόπων, ἰδίως στὴ Μάνη, στὴν Κρήτη καὶ σὲ κάποια ἄλλα σημεῖα τῆς χώρας. Ἐντάσσονταν κυρίως σὲ ἰδιοτελεῖς στρατηγικές, σὲ πρώιμες τουριστικὲς ἁψιμαχίες ἢ σὲ καχυποψίες σχετικὲς μὲ τὸ κλίμα τῆς ἐποχῆς- πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ξένους εἶχαν θεωρηθεῖ πράκτορες καὶ κατάσκοποι ἐχθρικῶν δυνάμεων. 

Ὁ τρόπος ὅμως μὲ τὸν ὁποῖο οἱ περισσότεροι ἀπὸ αὐτὲς τὶς φουρνιὲς Εὐρωπαίων πρόσφεραν στὴν παρατημένη ὕπαιθρο ἔγινε πιστεύω καὶ ἡ αἰτία γιὰ νὰ ἀγαπηθοῦν σιγά-σιγά ἀπὸ τοὺς περισσότερους ντόπιους. Καὶ ἂν ὄχι νὰ ἀγαπηθοῦν, νὰ ἀποτελέσουν οἰκεῖες, συμπαθεῖς φιγοῦρες. Μὲ τὸν καιρό, μάλιστα, μεταβλήθηκαν σὲ ἀληθινοὺς κατοίκους τῶν νησιωτικῶν κοινωνιῶν, γράφοντας ἱστορία ὡς μέλη συλλόγων γιὰ τὴ διάσωση παραλιῶν καὶ μνημείων, χαράσσοντας δασικὰ μονοπάτια καὶ διαδρομὲς στὰ πιὸ δύσβατα μέρη. 

Ἐκεῖ ποὺ οἱ Ἕλληνες ἔβλεπαν ἁπλῶς ἀνεπιθύμητη καὶ «ἀναξιοποίητη» ἀγριάδα, ἡλικιωμένοι Ἄγγλοι, Γάλλοι ἢ Ὁλλανδοὶ ἔλιωναν τὰ πεζοπορικά τους πέδιλα. Ἀπὸ τὴν Αἴγινα, τὸ Πήλιο, τὴν Ἄνδρο, τὸ ἀνατολικὸ Αἰγαῖο καὶ ἀλλοῦ, ἀρκετοὶ ἀπὸ αὐτὲς τὶς γενιὲς ἤπιας (μὲ ἐξαιρέσεις) καταβύθισης στὴν ἑλληνικὴ ζωή, ἀποδείχτηκαν περισσότερο «πατριῶτες» – σὲ σχέση μὲ τὸν δημόσιο χῶρο καὶ τὰ ἀγαθά του- ἀπὸ ἕνα μεγάλο τμῆμα τῶν ντόπιων κατοίκων καὶ τῶν Ἑλλήνων ἐπισκεπτῶν. Μὲ τὸν ἕνα ἢ ἄλλο τρόπο, ἔδειξαν εὐγνωμοσύνη σὲ ὅ,τι κατάφεραν νὰ ἀπολαύσουν. Δὲν ἦταν ἄλλωστε προνομιοῦχοι σὲ μιὰ θάλασσα στερημένων ἀπὸ χαρὲς ντόπιων γιατί μιλᾶμε γιὰ τὶς δεκαετίες ὅπου ἀγόρασαν καὶ ἔχτισαν πολλοὶ Ἕλληνες τῆς διευρυμένης μεσαίας τάξης, τῶν ἐφάπαξ καὶ τῶν εὐκαιριῶν μέχρι τὶς ἀρχὲς τῆς νέας χιλιετίας ὅπου ὅλο τὸ οἰκοδόμημα εὐδαιμονικῶν διασταυρώσεων ἄρχισε νὰ ραγίζει καὶ νὰ γίνεται ὅλο καὶ πιὸ ἀνέφικτο γιὰ τοὺς ἑπόμενους, γιὰ τὶς λεγόμενες γενιὲς τῆς κρίσης. 

Τώρα ὅμως θὰ μιλήσω γιὰ κάτι ἄλλο, γι’ αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔχει πέσει στὸ κεφάλι τὴν τελευταία δεκαετία. Τὰ συζητᾶμε διαρκῶς μεταξύ μας, τὸ θέμα ἔχει γίνει δημοσιογραφικὸ καὶ ἐπιστημονικὸ πεδίο ἔρευνας, ἰδίως ἀπὸ τὸ 2020 καὶ ἔπειτα. Τί ἔχει συντελεστεῖ; Εἴτε μὲ τὰ διάφορα σχήματα τῆς golden visa, εἴτε μέσα ἀπὸ real estate ἐπεκτάσεις καὶ φυσικὰ μὲ τὴν μετατροπὴ ὁλόκληρων πολυκατοικιῶν καὶ ἀστεακὼν συνόλων σὲ Airbnb, ἕνας πραγματικὸς ἀφελληνισμὸς γίνεται πραγματικότητα. Τμήματα τοῦ ἀστικοῦ ἱστοῦ ἀλλὰ καὶ περισσότεροι εἰδυλλιακοὶ θύλακες στὴ νησιωτικὴ καὶ ἠπειρωτικὴ χώρα δὲν ὑποδέχονται ἁπλῶς ἐπισκέπτες ἢ «ἐπενδυτὲς» ἔχουν περάσει στὴ δικαιοδοσία ἀτόμων μὲ δάφνες στὸ ὀργανωμένο ἔγκλημα τῶν χωρῶν τους, σὲ ἀπόμαχους ἢ ἀνακυκλωμένους Μυστικῶν Ὑπηρεσιῶν, σὲ οἰκογένειες κλεπτοκρατὼν καὶ μαφιόζων. Σημαντικὲς περιουσίες καὶ ἀκίνητα στὴ Βόρεια Ἑλλάδα ἐλέγχονται ἀπὸ Βαλκάνιους ἐμπόρους ναρκωτικῶν ἐνῷ σὲ περιοχὲς «ἰδιαίτερου κάλλους» φυτρώνουν συνέχεια περίφραχτα οἰκιστικὰ συμπλέγματα ὅπου funds καὶ ἑταιρεῖες φαντάσματα ἀξιοποιοῦν τὴ βασικὴ ἰδεολογία τῶν κρατούντων: Αὐτὸ τὸ μῖγμα πελατειακοῦ κρατισμοῦ καὶ μεταχρονολογημένου νεοφιλελευθερισμοῦ μὲ τὸ ὁποῖο κινεῖται ἕνα κομμάτι τῆς Ἑλλάδας ἔχοντας ἀρκετὰ ἐρείσματα πολὺ πέραν ἀπὸ τὶς ἀνώτερες ἐλίτ. 

Ἔτσι, στὴ θέση λοιπὸν ἐκείνων τῶν ξένων ποὺ καλλιεργοῦσαν μιὰ ἀληθινὴ σχέση μὲ τὴν Ἑλλάδα, πολλαπλασιάζονται τὰ φιμὲ τζάμια τῶν ὑπερπολυτελῶν τζίπ, ἀόρατοι καὶ ἀδιάφοροι μεσάζοντες, ἀγοραστὲς ἐπαύλεων ποὺ ὑπενοικιάζονται ἢ ἔχουν γίνει φρούρια μὲ μικροὺς ἰδιωτικοὺς στρατοὺς τραμπούκων. Ἕνας κόσμος ἀλαζόνων πού, πέραν ἀπὸ κάποια Instagram stories, χρησιμοποιοῦν τὸν τόπο μὲ τὸν ἴδιο τρόπο ποὺ ὁ Ντόναλντ Τρὰμπ ἢ ὁ Τόνι Μπλὲρ (ὅπως ἀποκαλύφτηκε πρόσφατα) ὀνειρεύονται νὰ ἀξιοποιήσουν τὴν ἔρημη Γάζα μετὰ τὴν καταστροφή της. 

Θὰ σκεφτεῖ κανείς, τὸ εἶπα ἤδη, πὼς καὶ Ἕλληνες συμμετέχουν ὡς εὐτυχῆ συμβαλλόμενα μέρη στὴν ἴδια πάνω-κάτω ἱστορία. Ἐδῶ δὲν ὑπάρχει κανένα μυστήριο: ὁ σύγχρονος ἀφελληνισμὸς εἶναι περισσότερο μιὰ ἀποξένωση ἀπὸ ἀνθρώπινες καὶ κοινωνικὲς κλίμακες παρὰ κάτι στενὰ «ἐθνικό». Συνδέεται κυρίως μὲ τὴν ἀπόδοση χρηματικῶν ἀξιῶν ἢ μὲ ἕνα ἐπιδεικτικὰ πληρωμένο wellness. Ὁ ἀφελληνισμὸς αὐτός, χρόνο τὸ χρόνο, ἐγκαινιάζει μιὰ ἄλλη χώρα, μιὰ ἀνυπόφορα ἀκριβή, ἐπηρμένη, μὲ πολλὲς ζῶνες ἀποκλεισμῶν χώρα. Ἔχει ἤδη γεννήσει νέες μορφὲς διαφθορᾶς ποὺ προστίθενται στὶς πιὸ παραδοσιακὲς ἐκδοχὲς κακῆς χρήσης τῶν πόρων καὶ τῶν δημοσίων ἀγαθῶν. 

Αὐτὴ ἡ σειραϊκὴ μετάλλαξη εἶναι κάτι ἄλλο ἀπὸ μιὰ ἀλλαγὴ ἐποχῆς πού, εὔλογα, φέρνει μαζὶ τῆς καινούρια φαινόμενα, συμπεριφορὲς καὶ τρόπους ζωῆς. Πέφτει ἄλλωστε στὴν πλάτη τῶν νεότερων, ὑψώνοντας περισσότερα ἐμπόδια ζωῆς στὸν ἐνοικιαστή, στὶς νέες χρεωμένες οἰκογένειες καὶ γενικὰ σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ζοῦν ἀπὸ τὸ μισθό τους καὶ ὄχι ἀπὸ ἄλλα, παράλληλα καὶ μαῦρα εἰσοδήματα. 

Δὲν εἶναι ὁ «ἑλληνικὸς λαὸς» ποὺ βγαίνει στὴ σκηνὴ σὰν «θῦμα τῆς παγκοσμιοποίησης». Ζοῦμε μᾶλλον τὶς συνέπειες τῆς συμφωνίας κάποιων μερίδων τῆς κοινωνίας μας μὲ τοὺς γενικοὺς ὅρους τοῦ ἀφελληνισμοῦ. Πρόκειται γιὰ ἄτυπες καὶ τυπικὲς συμπράξεις, πρᾶγμα ποὺ τὸ βλέπει κανεὶς καλύτερα στὴν μικρὴ κλίμακα ἑνὸς χωριοῦ ἢ μιᾶς κωμόπολης ὅπου τὰ «ὀνόματα εἶναι γνωστά». Μπορεῖ νὰ εἶναι ἐδῶ κι ἐκεῖ λίγοι ἢ περισσότεροι οἱ ὠφελούμενοι, οἱ μετέχοντες καὶ ὅσοι ἔπειτα νὰ ἀναλαμβάνουν νὰ δικαιολογήσουν τὴ συλλογικὴ ἀπαλλοτρίωση στὸ ὄνομα μιᾶς προόδου καὶ μιᾶς ἀνάπτυξης ποὺ τὴ διαβάζουν, ἀκόμα, μὲ τὰ ἐργαλεῖα των μπαζωμάτων καὶ τῶν πανωσηκωμάτων. 

Στὸ τέλος ἔρχεται σκληρὸ τὸ ἐρώτημα ἂν θὰ μποροῦσε κάποια κυβέρνηση, οἱ δῆμοι, οἱ θεσμικὲς ἐκπροσωπήσεις τῶν ἐπιστημονικῶν σωματείων νὰ κάνουν κάτι περισσότερο. Ἂν ὑπάρχουν πρακτικὲς δυνατότητες γιὰ σοβαρὴ παρέμβαση στὸ σύνθετο πλέγμα τῶν συναλλαγῶν, τῶν διευθετήσεων καὶ ἀναδιατάξεων τὸ ὁποῖο, ἐδῶ καὶ καιρό, ἐπισπεύδει μιὰ ἀνέκκλητη μεταμόρφωση. Παρακολουθῶντας πιὸ συστηματικὰ ὁρισμένες καταστάσεις, ἐπανεκτιμῶ πολὺ τὶς ἀνεπίσημες συμβολὲς στὸ πρόβλημα. Ὁρισμένες φωνές, ἐπιστημονικὲς καὶ πολιτικές, ἰδίως ὅμως τὸν λόγο καὶ τὴν δράση ἁπλῶν πολιτῶν ποὺ φαίνεται νὰ νιώθουν ὡς ἐπεῖγον, προσωπικό τους τραῦμα τὶς δημόσιες πληγὲς καὶ τὰ κοινωνικὰ προβλήματα. Εἶναι ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν μιὰ σχεδὸν ὑπαρξιακὴ σχέση μὲ τὴν ἐπιθυμία διάσωσης τόπων καὶ περιοχῶν. Δὲν εἶναι ἠθικολόγοι ψευτοεθνικιστὲς ἀλλὰ τῆς ἔμπρακτης μέριμνας καὶ τῆς προσωπικῆς δαπάνης χρόνου γιὰ πράγματα ποὺ ἀφοροῦν τὸ σύνολο. 

Μόνο ἂν δοῦμε τὸν ἀφελληνισμὸ ὡς ἰσοδύναμο μιᾶς ἐμπειρίας ἀποστέρησης καὶ ἀποξένωσης, θὰ μπορέσουμε ἐντέλει νὰ ἀναστοχαστοῦμε καὶ τὸ τί μπορεῖ νὰ σωθεῖ ἀπὸ ὅσα σώζονται. Ἂν μπορεῖ νὰ σωθεῖ. 

ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΜΑΤΑ ΔΙΚΑ ΣΑΣ!

Γράφει :Νικόλας Σεβαστάκης

ΠΗΓΗ : lifo,gr